ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ

Χθες το απόγευμα ο Σύλλογος Γονέων του σχολείου μας καθώς και άλλων δύο σχολείων της περιοχής μας, μας είχαν καλέσει σε συγκέντρωση με θέμα την ενδοσχολική βία. Καλεσμένη για να μας ενημερώσει και να μας λύσει απορίες ήταν παιδοψυχολόγος από το Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία».

Αυτό που μου έκανε εντύπωση αρχικά, ήταν πως από τα τρία σχολεία συνολικά ήρθαν – δεν ήρθαν 100 γονείς (και πολλούς λέω, μπορεί να ήταν και 70), όταν μόνο το δικό μας έχει 250 μαθητές.  Γνωστή εικόνα βέβαια και από τις συνελεύσεις του Συλλόγου Γονέων, αλλά αναρωτιέμαι πως μπορεί κάποιος να έχει άποψη σχετικά με το έργο του Συλλόγου, και κρίνει πρόσωπα και πράγματα, όταν δεν έχει συμμετάσχει ποτέ και πουθενά (παρά μόνο στα πάρτι και τις γιορτές). Σημειωτέον οι συγκεντρώσεις γίνονται πάντα ημέρες που τα μαγαζιά είναι κλειστά, για να μπορούν να έρθουν όσοι περισσότεροι γονείς θέλουν. Φυσικά ένα ποσοστό δεν θα μπορεί να έρθει, αλλά βρε παιδιά, ένας τους δέκα; Όλοι οι υπόλοιποι δεν μπορούν; Ποτέ; Γιατί πάντα οι συνήθεις ύποπτοι μαζευόμαστε !!!! Αυτό σαν μια μικρή αλλά πιστεύω σημαντική παρένθεση.  Γιατί όταν ο Σύλλογος Γονέων προσπαθεί να κάνει πράγματα, να μας ενημερώσει, να μας βοηθήσει και μας βλέπει αδιάφορους, είναι λίγο άσχημο. Στο κάτω – κάτω για τα παιδιά μας πρόκειται.

Το θέμα μας λοιπόν ήταν η ενδοσχολική βία. Και είναι φοβερό να ακούς να μιλάνε για βία μέσα στα σχολεία και μάλιστα στα δημοτικά. Παιδιά 6 – 12 χρονών να ασκούν λεκτική ή σωματική βία σε άλλα παιδιά. Γιατί είναι από άλλη χώρα, γιατί δεν καταλαβαίνουν τα μαθηματικά, γιατί φοράνε γυαλιά, γιατί δεν φοράνε ωραία ρούχα….., γιατί εμφανίζουν μια μικρή ή μεγαλύτερη αδυναμία. Και κάποια άλλα παιδιά τα πατάνε στην αδυναμία τους. Τα κάνουν να φοβούνται, να κλαίνε, να δίνουν το χαρτζιλίκι ή το κολατσιό τους ή ακόμα και να παίρνουν κρυφά χρήματα ή αντικείμενα από το σπίτι για να τα δώσουν στον εκβιαστή τους.

Λέξεις, φράσεις και καταστάσεις πολύ βαριές και πολύ σκληρές για όλους, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για παιδιά. Παιδιά που γυρίζουν σπίτι με μελανιές, με σκισμένα ρούχα και βιβλία, που αρνούνται να βγουν έξω, να πάνε σχολείο, φοβούνται. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα, παιδιά που σκέφτονται ακόμα και την αυτοκτονία γιατί δεν μπορούν να διαχειριστούν την κατάσταση που βιώνουν.

Φυσικά δεν μιλάμε για τα μικροκαυγαδάκια που συμβαίνουν καθημερινά μεταξύ των παιδιών και που είναι φυσιολογικά. Μιλάμε για τις περιπτώσεις που ένα ή περισσότερα παιδιά, βασανίζουν κυριολεκτικά ξανά και ξανά και ξανά ένα παιδί, το κοροϊδεύουν, το βρίζουν, το απειλούν, το χτυπούν, του καταστρέφουν τα πράγματά του. Οι ισορροπίες είναι λεπτές και θέλει μεγάλη προσοχή από μέρους μας.

Οι ψυχολόγοι λένε πως τις περισσότερες περιπτώσεις, ο θύτης έχει υπάρξει κι εκείνος θύμα κάποιας άλλης μορφής βίας. Και πως το θύμα κάποια στιγμή θα αντιδράσει με βία απέναντι στον δυνάστη του και έτσι συνεχίζεται ένας κύκλος βίας. Λένε επίσης, πως αν ένα παιδί που ασκεί βία σε άλλα παιδιά δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα όπως πρέπει, μπορεί μεγαλώνοντας να εμφανίσει εγκληματική συμπεριφορά.

Το βασικό είναι να μάθουμε στα παιδιά μας να μιλάνε. Σε εμάς τους γονείς αλλά και στους δασκάλους τους. Να μας λένε οτιδήποτε τους συμβαίνει. Και ακόμα πιο βασικό είναι να τα μάθουμε να λένε «ΣΤΑΜΑΤΑ» σε αυτόν που τους ενοχλεί. Να μην δέχονται το παραμικρό που μπορεί να τους μειώσει την αξιοπρέπεια, που μπορεί να τα κάνει να νιώσουν άσχημα, να ντραπούν, να πονέσουν. Όσο μικρότερα το μάθουν αυτό, τόσο λιγότερες πιθανότητες έχουν να πέσουν θύματα συνεχιζόμενης λεκτικής ή σωματικής ή και σεξουαλικής βίας και στην ενήλικη ζωή τους. Αν μάθουμε στην κόρη μας π.χ. από μικρή πως δεν θα δεχτεί από κανέναν να την μειώσει, να την απειλήσει ή να την πονέσει, δεν θα κρατήσει το στόμα της κλειστό όταν για πρώτη φορά θα την  χτυπήσει ένας ερωτικός σύντροφος ή σύζυγος. Θα πει ΟΧΙ και θα φύγει από μια άρρωστη κατάσταση, θα βάλει τέλος. Δεν θα ψάξει να βρει που έφταιξε εκείνη για να δεχτεί αυτή την συμπεριφορά. Αν το παιδί μας, αγόρι ή κορίτσι, μάθει να λέει ΟΧΙ ΔΕΝ ΘΑ ΜΟΥ ΤΟ ΚΑΝΕΙΣ ΑΥΤΟ ΓΙΑΤΙ ΜΕ ΕΝΟΧΛΕΙ, δεν θα πέσει θύμα σεξουαλικής βίας από έναν προπονητή – δάσκαλο – θείο – γείτονα - οικογενειακό φίλο με αρρωστημένες ορέξεις. ΘΑ ΜΙΛΗΣΕΙ.

Κάτι τελευταίο που πρέπει να πούμε στα παιδιά μας, είναι πως δεν είναι ανάγκη να πέσουν τα ίδια θύματα βίας για να μιλήσουν. Αν δουν έναν φίλο τους ή συμμαθητή τους να υποφέρει, να έρχεται σε δύσκολη θέση να μιλήσει το ίδιο. Να το πει στους δικούς του γονείς και στους δασκάλους. Να υποστηρίξει τον αδύναμο, να σταθεί στο πλάι του, να του δείξει πως δεν είναι μόνος.

Και επειδή κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις, οφείλουμε να μάθουμε στα παιδιά μας να σέβονται τους άλλους και να μην τους κάνουν αυτά που δεν θα ήθελαν να κάνουν στους ίδιους. Δεν έχουν δικαίωμα να ασκούν βία ή εξουσία σε κανέναν. Δεν υπάρχουν ανώτεροι και κατώτεροι άνθρωποι. Έχουμε όλοι το ίδιο δικαίωμα στην αξιοπρέπεια και στο να ανασαίνουμε ελεύθερα, χωρίς φόβο.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ, δυο συμμαθητές από το Λύκειο, που μου έκαναν την ζωή μαρτύριο. Είναι ίσως οι μοναδικοί άνθρωποι που έχω συναντήσει στην ζωή μου και έχω ευχηθεί να πάθουν κάτι κακό. Να πεθάνουν. Ναι, να πεθάνουν. Για να μην τους βλέπω. Για να μην με βλέπουν. Για να μην με κάνουν να φοβάμαι και να κλαίω. Ένιωσα τεράστια ανακούφιση την τελευταία μέρα του Λυκείου, γιατί δεν θα τους ξαναέβλεπα ποτέ. Ακόμα και τώρα, 20 χρόνια μετά, δεν θέλω να τους ξανασυναντήσω ούτε τυχαία στον δρόμο. Είναι πολύ πιθανό αν τους δω από μακριά, να αλλάξω πεζοδρόμιο. Ήταν όμως και η τελευταία φορά που ανέχτηκα τέτοια συμπεριφορά. Από την επόμενη μέρα κιόλας είπα: ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ! Δεν επιτρέπω πλέον σε κανέναν να με κάνει να νιώσω έτσι.